İşçinin tazminat ya da sair işçilik alacaklarına dair hesaplama yapılırken esas alınan ücretin tespitinde 4857 sayılı İş Kanunu’nun 32. maddesinde sözü edilen asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatlerin göz önünde tutulacağı, genel kuraldır. (Karademir, Ekinci, İşçilik Alacakları, Seçkin, 2. Baskı, s 378)
Ücret dışındaki para veya para ile ölçülebilen menfaatlerin tazminata yansıtılmasında son 1 yıl içinde yapılan ödemeler toplamının 365’e bölünmesi suretiyle 1 güne düşen miktar belirlenir. Bu miktar işçinin günlük ücretine eklenir.
Kıdem tazminatına esas alınacak olan ücretin tespitinde 4857 sayılı İş Kanunu’nun 32 nci maddesinde sözü edilen asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır. İşçiye sağlanan özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası pirim ödemeleri de para ile ölçülebilen menfaatler kavramına dahil olup, tazminata esas ücrete eklenmelidir. (Yargıtay 9. HD 2012/6484 E, 2014/9201 K, 20.03.2014)
İşçiye işyerinde sağlanan yemek ve yol yardımı, fiililen iş yerinde çıkan yemek veya işyerince sağlanan servis hizmeti şeklinde olabileceği gibi doğrudan doğruya bu yardımların nakdi bedelinin işçiye peşin olarak verilmesi şeklinde de olabilir. Bu yardımların sağlandığının veya daha genel bir ifadeyle işçinin bu yardımlara hak kazandığının ispatı halinde hesaplamalarda bu bedeller de eklenir. (Yargıtay 22. HD, 2013/36930 E, 2014/15533 K, 03.06.2014 )
Yemek ve yol yardımlarının doğrudan doğruya işyerinde karşılanması halinde, Yargıtay, rayiç yemek veya servis ücretinin, ilgili odalardan sorulması gerektiğine karar vermektedir. Buna göre yemek ücreti için Lokantacılar Odası’na yazı yazılarak 3. Sınıf bir lokantanın 1 öğünlük tabldot yemek ücretinin sorulması, lokantanın kar payının düşürülmesinden sonra çıplak ücrete eklenmesi gerekmektedir. Aynı şekilde servis yoluyla sağlanan yol yardımında da, Servis Araçları İşletmecileri Esnaf Odası’ndan sorulmak suretiyle günlük 1 işçinin taşınması ücretinin ne kadar olduğu açıklığa kavuşturulmalıdır. (Karademir, Ekinci, İşçilik Alacakları, Seçkin, 2. Baskı, s 378)
Mahkemece yemek ücreti için Lokantacılar Odası’na yazı yazılarak 3. Sınıf bir lokantanın 1 öğünlük tabldot yemek ücretinin sorulması, servis yoluyla sağlanan yol yardımında da, Servis Araçları İşletmecileri Esnaf Odası’ndan sorulmak suretiyle günlük 1 işçinin taşınması ücretinin ne kadar olduğunun tespiti gerekmektedir.
İlgili yazılar geldikten sonra, yukarıda izah edildiği şekilde, odalardan gelen cevap doğrultusunda, yemek veya yol ücretinin hesabı 26 gün üzerinden hesaplanmalı, akabinde bu rakam 30’a bölünmeli ve böylelikle 1 günlük çıplak ücrete eklenecek yemek ve yol ücreti bulunmalıdır.
